Herinneringen aan reünie familie Goossens
In deze maanden verschijnt regelmatig een artikel waarin een persoon uit ons lezersgebied terugblikt op haar of zijn vroegere woon- of verblijfplaats, nu hij of zij in het (verre) buitenland woont. Zo vonden we al iemand uit Canada, uit Hollywood en uit Curaçao. De serie werd gestart met een artikel over Ingrid Doorn uit Redcliffe in Australië. Deze week laten we Antoon Goossens aan het woord. Hij woont aan de Villa Santa nr 4, Pieter de Villiersstraat 20, Van der Hoffpark, Potchefstroom, 2531, Suid-Afrika. De schuingedrukte zinnen komen letterlijk uit de verschillende berichten die Antoon –uiteraard in het Zuid-Afrikaans- stuurde.
Antoon noemt de korte tijd die hij in Hamont doorbracht slechts ‘’terloops’: aangesien ons werklik min tyd in Hamont deurgebring en ons besigtiging ook heel oorsigtelik (terloops) was. En: Gebeurtenisse en plekke het vervaag in my geheue. Antoon (Antonie Petrus Gerhardus) Goossens werd op 6 februari 1936 geboren in Zuid-Afrika, in de plaats Potchefstroom en trouwde met Johanna Elizabeth (Bets) Campher. Zijn voorvader G(h)oossens werd geboren in Hamont op De Mulk, toen steevast ook ‘Butenhij’ (Buitenhei) genaamd. Eén zoon van deze stamvader emigreerde naar Indië en één zoon naar Zuid-Afrika. Uit deze laatste tak werd Antoon geboren. Antoon en Bets kregen drie kinderen: Anton, wonend in Potchefstroom, Inus, die zich in Engeland vestigde en Judith, die in Australië terecht is gekomen. Onze informant is gepensioneerd professor in de pharmacie. Hij vindt het jammer dat hij geen goed Nederlands schrijft: Dit spyt my dat ek nie in Nederlands kan skryf nie, hoewel ek dit maklik lees en goed verstaan. Ons is dikwels (vaak) meegedeel dat Afrikaans heelwat van Nederlands van 300 jaar gelede bevat.
Reünie De relatie van Antoon Goossens met Hamont is zijn familie. De oudste voorvader die ooit in de archieven gevonden is, Cornelis Goossens, is vermoedelijk rond 1700 geboren in St.-Huibrechts-Lille. Hij trouwde op 20 juli 1728 met Catharina Struijck, geboren te Hamont 18 december 1705. Stamvader Cornelis stierf op 1 oktober 1779 te Hamont. My eerste kennismaking met Hamont was met die Goossens-familiereünie op 15 September 1984. By die ingang na die stadjie is ons verwelkom met die woorde: Hamont-Achel, Kernwapen Vrije Gemeente. Die reünie het in die saal ”Burg” plaasgevind en is deur ruim 130 lede van die Goossens-familie en aangetroudes bygewoon. Ene Harry Goossens uit Utrecht zorgde ervoor dat Antoon en zijn vrouw bij de reünie aanwezig konden zijn. Ze koesteren nog steeds een groepsfoto, wat van die dak van die saal geneem is. Doordat Harry overleed, was de enige bekende familierelatie die Antoon nog had Arnold Goossens, van ’t Lo in Hamont. Er vindt nog regelmatig contact plaats tussen Antoon en Arnold.
Antonius- en teutenbeeld Hoe kijkt Goossens terug op Hamont? De familiebijeenkomst in Hamont heeft grote indruk gemaakt op hem en zijn vrouw Bets. Het was er een drukte van belang, waardoor er jammer genoeg te weinig tijd over bleef om Hamont zelf te bezoeken. Toch zag Arnold kans om het echtpaar nog even mee te nemen. Arnold en sy vrou, Bertha (reeds oorlede) het ons wel na die St.-Laurentiuskerk van Hamont geneem waarvan die Goossens-familie lidmate was sowel as na ? groot veld van die pragtigste pers (paarse) heide buite die dorp. Dat was aan de Leenderheide ter hoogte van De Achelse Kluis. Hierdie heideveld het ? onuitwisbare indruk op my en my vrou gemaak. Ek is tot vandag toe spyt dat ek nie my kamera by my gehad het om ? foto van die pragtige toneel te neem nie. Van het kerkbezoek staat het beeldje van St.-Antonius nog vers in het geheugen. Antoon kocht een exemplaar om mee naar Zuid-Afrika te nemen. Hierdie beeldjie staan steeds op ? kas in die voorportaal van ons huis in Potchefstroom. Ook een beeldje van de teut ging mee naar huis, wat nu eveneens staat te pronken in de woning van het echtpaar Goossens. ‘n Suid-Afrikaanse famililielid wat die geskiedenis van die Goossens-familie nagevors het, het gespekuleer dat Cornelis en sy familie elleteute (of waarschijnlijk koperteuten) kon gewees het.
Knus stadje Behalve in 1984 kwamen Bets en Antoon ook in 1992 naar Hamont. Veel van dat bezoek is uit hun geheugen verdwenen. Wat egter steeds uitstaan, is ? beeld van ? boomryke, netjiese, skoon en rustige stadjie met ? besondere knusheid en ? treffende argitektuur – so anders as die tipiese Suid-Afrikaanse argitektuur waarin feitlik geen van die Europese styl tereg kom nie. Die plat, sagte, groen landskap was so heel anders as ons heuwelagtige landskap wat warm gebak word deur die ongenaakbare Afrikaanse son. Heel graag zou Antoon nog eens terug komen naar Hamont, zodat hij wat meer tijd zou kunnen investeren in het bezoeken van bezienswaardigheden. Vanselfsprekend het ek ? groot behoefte om my neef, Arnold Goossens, weer te besoek, aangesien ons, sover ek kom vasstel, die enigste oorblywende manlike Goossensse van ons geslag (tagtigerjariges) is. Terwijl wij hier in het voorjaar zitten, vertoeft de familie Goossens in Zuid-Afrika nu in de herfst. Tenslotte: Ek (heb) geen beswaar as lesers direk met my wil skakel via e-mailadres goossens@safricom.co.za Met dank aan Antoon, maar ook aan Arnold Goossens, die de eerste stap zette voor dit artikel.
Tekst Evert Meijs – Foto’s collectie Antoon Goossens